woensdag 20 augustus 2025

Van Flight naar Lowlands


De schrijver/historicus Patrick Bakkenes kijkt in zijn nieuwe boek Van Flight naar Lowlands terug op twee baanbrekende popfestivals in de Utrechtse Jaarbeurs, eind jaren zestig. Dat doet hij aan de hand van interviews met betrokkenen en veel archiefmateriaal.

Binnenkort gaat Lowlands weer van start, het driedaagse muziekfestival in Biddinghuizen. Wat veel bezoekers niet zullen weten, is dat de kiem van het festival ligt in Utrecht. In 1967 en 1968 werden in de Jaarbeurs twee popfestivals georganiseerd onder de naam Flight to Lowlands Paradise. De eerste editie was aanzienlijk succesvoller dan de tweede.

Als Utrechter Bunk Bessels in april 1967 samen met een vriend in het Alexandra Palace in Londen het undergroundfestival The 14 Hour Technicolor Dream bezoekt (met optredens van o.a. Pink Floyd, The Soft Machine én Simon Vinkenoog), raakt hij dermate enthousiast dat hij een dergelijk festival met muziek, kunst en poëzie ook in Utrecht van de grond wil krijgen. Met de hulp van de anarchistische Utrechtse provobeweging Volte, waar Bessels ook aan deelneemt, en een welwillende gemeente, slaagt hij in zijn opzet.

De liedjes van Taylor Swift ontleed


Taylor Swift Compleet, het verhaal van de 248 songs, doet wat het de titel belooft: een minutieus beeld scheppen van haar totale oeuvre.


Dat een succesvolle artistieke carrière gebaat is bij een slechte jeugd geldt niet voor Taylor Swift. De Amerikaanse zangeres groeit op in grote weelde, in West Reading, Pennsylvania, in een liefdevol gezin. Als kind zit ze op paardrijden, maar veel liever zingt ze Disneyliedjes. Op haar zesde raakt ze in de ban van country. Vanwege die voorliefde wordt ze op school wel gepest door haar leeftijdsgenoten, die luisteren naar pop en R & B. Swift zal er later menig liedje aan wijden, al gaan de meeste van haar songs over de liefde in al zijn facetten. 

Ze focust zich op de twaalf-snarige gitaar die ze van haar ouders kreeg. Urenlang, tot bloedens toe, oefent ze op het lastig te bespelen snaarinstrument dat ze een paar jaar later inruilt voor een zes-snarig exemplaar. Op haar 12e schrijft ze haar eerste liedje ‘The Outside’. Haar ouders zien het talent (en de tomeloze ambitie) van hun dochter en verhuizen naar Nashville om Taylor de kans te geven haar droom waar te maken. Een verstandige keuze: haar eerste album (Taylor Swift, 2006) wordt in de VS een groot succes, met de singles ‘Tim McGraw’ en ‘Teardrops On My Guitar’. Er zullen nog 247 songs volgen.

Reizen is (geen) onzin


Frank Heinen is vooral bekend van zijn sportverhalen. ‘Reizen is onzin’ is zijn eerste bundel met reisverhalen. ‘Ze gaan vooral over de praktische onnozelheden waarmee je te maken krijgt als je met zijn tweeën op pad gaat.’


Zijn debuut als reisschrijver maakt Heinen voor de wieler-weblog ‘Het is Koers!’. In ruil voor een reisverhaal draagt hij tijdens een fietsreis een wielershirt met hun naam erop. ‘De uitgebreide versie van dat verhaal is te lezen in het boek,’ vertelt Heinen in café Marktzicht. Met onderkoelde humor beschrijft hij hierin de fietstocht die hij samen met zijn vriendin maakt vanuit Utrecht naar het Italiaanse Ferrara. Op geleende citybikes en nauwelijks getraind. Grote ontberingen blijven de twee bespaard, kleine ongemakken zijn aan de orde van de dag.

Foto: Angeliek de Jonge
En het blijkt Heinen wel te liggen: het schrijven van een reisverhaal. ‘De meeste verhalen van mij zijn redelijk serieus. In een reisverhaal kan ik een meer lichtzinnige toon aanslaan. Informatief hoeft het niet per se te zijn, wel literair en humoristisch. Zoals mijn sportverhalen vaak niet over sport gaan, gaan mijn reisverhalen niet over reizen. Ik schrijf vooral over de praktische onnozelheden waarmee je te maken krijgt als je met zijn tweeën op pad gaat.’

Recensie: Judy Blank – Big Mood 


De muziekwereld maakt voor het eerst kennis met Judy Blank als de zangeres in 2013 bij het tv-programma De Beste Singer-Songwriter van Nederland (nipt) wordt geklopt door Michael Prins. 

Wanneer ze niet lang daarna optreedt bij het North Sea Jazz festival, wordt ze opgemerkt door Seasick Steve. Met de bluesveteraan treedt ze een paar keer samen op. Het debuutalbum van Judy Blank When the storm hits wordt goed ontvangen en bestaat uit melodieuze pianopop, geïnspireerd op de jaren 70. 

De grote muzikale ommekeer komt als de Utrechtse zangeres een rondreis maakt door het zuiden van de VS en gaat optreden in bars en cafés (open mic nights). Deze ervaring heeft haar tweede album Morning Sun (opgenomen in Nashville) sterk beïnvloed. Folk en country voeren nu de boventoon. De liedjes ‘Mary Jane’ en ‘Tangled Up In You’ worden breed opgepikt, zelfs door Elton John. Intussen heeft Judy Blank zich definitief gevestigd in Nashville. 

Leesclubfestival


Vrijdag 27 juni organiseren uitgeverij Das Mag en De Utrechtse Boekenbar een groot leesclubfestival in Utrecht. Twaalf leesclubs en één literaire talkshow die tegelijkertijd plaatsvinden op verschillende locaties door de stad. Bowi van Onna van Uitgeverij Das Mag vertelt.Wat staat er precies te gebeuren?

‘Deze formule hebben we eerder toegepast bij edities in o.a. Amsterdam, Antwerpen en Berlijn: verspreid door de stad zijn er op hetzelfde moment twaalf leesclubs waarin lezers in gesprek gaan met elkaar en de auteur van het boek. Daarna is er een groot feest waar alle deelnemers naartoe komen. Voor mensen die liever niet meedoen aan een leesclub maar wel naar een programma willen, is er ook een literaire talkshow met Tobi Lakmaker en Peter Buurman.

Welke auteurs geven er zoal acte de presence?

‘Onder andere Martin Rombouts, Lize Spit, Marion Bloem, Thomas Heerma van Voss en Yael van der Wouden. Ook zijn er Utrechtse leesclubleiders als Gijs Wilbrink, Yentl van Stokkum, Lisa Bouyeure en Maarten Liebregs.’

Waarom is Utrecht een goede locatie voor dit festival?

‘Utrecht is misschien wel de officieuze literaire hoofdstad van Nederland. Er is een levendige leescultuur met boekhandels en festivals en veel lezers uit onze achterban wonen er. We organiseren het festival met De Utrechtse Boekenbar, een boekhandel waar we al vaker kleinere literaire evenementen mee gedaan hebben. Zij weten hoe de hazen in Utrecht lopen en hoe de Utrechtse lezer te mobiliseren. Door hun contacten waren bijvoorbeeld ook alle leesclublocaties zo geregeld.

Poppodium dB's: 'De ziel is meeverhuisd'


Vorig jaar verhuisde poppodium dB’s noodgedwongen naar een andere locatie. Journalist Machiel Coehorst maakt de balans op met programmeur Jeroen Boekhorst. ‘dB’s is heel community-based, dat merk je als je hulp nodig hebt.’

Buiten klinkt vrolijke bluegrass van de Argentijnse formatie Angry Zeta. Mensen van diverse pluimage genieten in de zon met een biertje in de hand van fijne muziek. Zo op het eerste oog en oor is er veel hetzelfde gebleven op de nieuwe locatie van oefenstudio’s en poppodium dB’s. Maar de verhuizing van de Cartesiusweg naar de Vlampijpstraat is niet zonder slag of stoot verlopen. Lange tijd was het onzeker of dB’s op de nieuwe plek, een voormalig Turks huwelijkspaleis, financieel wel haalbaar was. Intussen draait het poppodium alweer ruim een jaar op volle toeren.

Drie weken na het slotconcert bij het oude dB’s waren er al optredens op de nieuwe locatie. Hoe hebben jullie dat zo snel voor elkaar gekregen?

‘Dat was een tour de force. De eerste concerten verliepen niet echt soepel. De zaal was nog niet klaar, voor elk optreden moesten het podium en de PA opnieuw worden opgebouwd en isolatie worden aangelegd. De bezoekers konden alleen langs hekken de zaal in en uit. Gelukkig kregen we veel steun van vrijwilligers. dB’s is heel community-based, dat merk je als je hulp nodig hebt.’

Goede kweekvijver


Het verhaal over piratenzender Radio Veronica is er een van pionieren, branie (of (over)moed) en (te) grote ego’s. Kundig opgetekend in het gelijknamige boek.

Veel medewerkers die later bekend zijn geworden bij radio of tv hebben het vak geleerd op de boot in de Noordzee, zoals Lex Harding, Tineke de Nooij, Harmen Siezen, Barend en Van Dorp en Chiel Montagne. Zelfs Boudewijn de Groot vond er een paar maanden emplooi als dj, onder het pseudoniem Marcel Overstegen.

In april 1960 starten twee vermogende broers, naar het voorbeeld van een Deense radiopiraat, de Vrije Radio Omroep Nederland. Om de regels te omzeilen, vaart het zenderschip buiten de territoriale wateren. Aanvankelijk onder Panamese vlag, later de Guatemalteekse.

De naam verandert al snel in Veronica, naar ‘Het schaap Veronica’, een gedichtenbundel van Annie M.G. Schmidt over een schaap met zwarte poten. Ook Radio Veronica wordt, zeker in de begintijd, als het zwarte schaap beschouwd door de gevestigde orde.