Eerst geen boek in huis en nu een boekenplankje

Ongeveer tien procent van de Nederlandse kinderen is laaggeletterd en heeft moeite met het begrijpend lezen. Om de taalontwikkeling van deze groep te bevorderen stimuleert de VoorleesExpress Utrecht ouder en kind om samen met taal bezig te zijn. 

Verrijken
"Al die fantastische verhalen en prenten maken het lezen mooi. Als je dat mee kunt geven aan kinderen, hebben ze daar de rest van hun leven profijt van", zegt Helge de Broekert van de VoorleesExpresss Utrecht. Op kleine schaal gestart in Kanaleneiland is de VoorleesExpress inmiddels uitgegroeid tot een landelijke organisatie met ongeveer zestig locaties. Het belangrijkste doel: het verrijken van de taalomgeving bij laaggeletterde gezinnen. De Broekert: "We willen kinderen en ouders plezier geven in lezen en taal. Idealiter nemen de ouders het stokje aan het eind van de vrijwilliger over, die twintig keer wekelijks een uurtje komt voorlezen."

Zelf nadenken
Hoewel driekwart van de laaggeletterden van autochtone afkomst is, bezoeken de vrijwilligers van de VoorleesExpress vooral allochtone gezinnen. De Broekert: "Nederlanders schamen zich misschien wat eerder, of ze vinden voorlezen niet nodig omdat ze gewoon Nederlands spreken in huis." Toch is het voorlezen aan kinderen van groot belang. De Broekert: "Laaggeletterde kinderen beginnen al met een taalachterstand aan het basisonderwijs en halen die nog maar moeilijk in". Het voorlezen stimuleert ze om meer te gaan praten en zelf na te denken. Ook wordt hun woordenschat uitgebreid. En, niet onbelangrijk: "Ze leren uit de verhaaltjes wat dichtbij hun huis op straat gebeurt."

Boekenplankje
Alle vrijwilligers krijgen vooraf een training 'interactief voorlezen'. De Broekert: "Ze leren hoe je een boek spannend kunt voordragen en ook dat je eerst iets over de kaft vertelt." De boekjes worden gefaciliteerd door de Utrechtse bibliotheek en sluiten zoveel mogelijk aan bij de belevingswereld van de kinderen. De Broekert: "Voor een jongetje kiezen we geen prinsessenboek, maar een boekje over voetbal of dinosaurussen. Behalve als hij het zelf anders wil natuurlijk." De basisscholen spelen een belangrijke rol. Zij verwijzen kinderen door naar de VoorleesExpress en worden op de hoogte gehouden van de vorderingen: kinderen worden nieuwsgieriger naar boeken en gaan beter luisteren en vertellen.

Gastvrij
Ook bij de gezinnen thuis zijn resultaten zichtbaar: De Broekert: "In sommige huizen waar eerst geen boek te vinden was, hangt nu een boekenplankje!" "De kracht van ons project is dat mensen van verschillende achtergronden elkaar leren kennen. De gezinnen zijn vaak heel gastvrij zodat er een mooie band ontstaat. Leuk is ook dat sommige voorlezers, na die twintig weken, op eigen titel bij een gezin blijven voorlezen", zo zegt De Broekert.

Eerdere publicatie in het Stadsblad Utrecht.