Heimwee naar het leven in een band

Na negen jaar stilte verscheen er weer een album van de Nederlandse band Johan. De grote schare fans van weleer is de formatie trouw gebleven, want de concertzalen bij hun optredens zitten helemaal vol.

"Ja ik was best verbaasd over alle positieve respons na onze terugkeer," vertelt zanger/gitarist Jacob de Greeuw. Negen jaar geleden kwam er een eind aan Johan, na vier zeer lovend ontvangen albums met sprankelende Beatlesque popliedjes. "Het is grappig om bij onze concerten dezelfde gezichten van toen weer te zien, maar alleen een beetje ouder. De mensen zijn met ons meegegroeid." Volgens De Greeuw is de muziek van Johan ook niet tijdsgebonden, ondanks het enigszins alternatieve geluid: "Voor een band als Johan is altijd wel plek: wij maken vrij traditionele, op de 60 en 70er jaren georiënteerde pop." 

Er kwam een andere gitarist (Robin Berlijn, die eerder speelde bij o.a. Fatal Flowers en Kane), maar aan het geluid van Johan is niet wezenlijk veel veranderd. Het begin dit jaar verschenen album Pull Up grossiert wederom in ragfijne, melodieuze gitaarpop. Volgens De Greeuw is de band, ook al door de verse inbreng, wel iets vrijer geworden. "We laten dingen makkelijker los nu en experimenteren meer. Maar we zijn ook negen jaar verder en negen jaar wijzer. En we hebben als muzikanten niet stilgezeten die jaren en zijn dus ook beter geworden."

Alles draait om emotie bij Joris Linssen

Joris Linssen is vooral bekend van tv-programma's als Taxi en Hello Goodbye. Met zijn muzikale project Caramba, waarin hij Mexicaanse mariachinummers bewerkt tot Nederlandstalige liedjes, gaat hij dit najaar ook weer langs de theaters.

"Voor mij is het heel fijn om met 'mijn tweede familie' in een busje door het land te toeren. Zo ben ik even helemaal los van mijn tv-werk," vertelt Joris Linssen in een klein café in de Utrechte wijk Lombok." Zijn tv-werk en de optredens met Caramba raken de laatste jaren wel meer in elkaar vervlochten. "Het wordt steeds meer een kruisbestuiving. Zowel met mijn band als op tv wil ik de mensen raken." 

Met Caramba verzorgt hij intussen ook al zo'n tien jaar avondvullende voorstellingen. De band stelt zich als doel om steeds nieuwe avonturen te beleven en extreme doelen te stellen. "In de loop van mijn leven heb ik ervaren dat vriendschap alleen maar kan bestaan uit gedeelde herinneringen. Daarom willen we als band spannende dingen meemaken en gaan we muzikale en emotionele uitdagingen aan."

Een grote uitdaging voor Caramba was een tournee door Mexico met als doel om door te breken met Nederlandstalige muziek. "We hebben op een vuig plein gespeeld in Mexico City waar regelmatig schietpartijen zijn, op het graf van een idool van ons, José Alfredo Jiménez, en tenslotte hebben we voor 20.000 man in een stadion opgetreden. Ons plan, dat eigenlijk belachelijk leek, was toch gelukt."

'Judas' roept vragen op over goed en kwaad

Het aangrijpende verhaal van Astrid Holleeder over haar broer Willem, 'Judas', is bewerkt voor het theater en op 3 en 4 november te zien in de Flint.

Dat zijn naam niet wordt genoemd in de theatervoorstelling, is niet zonder reden. "Astrid wilde niet dat haar broer een podium zou krijgen," vertelt regisseur Johan Doesburg. "Bovendien is dit haar verhaal." Voorafgaand aan de bewerking van het boek sprak Doesburg meermaals met Astrid Holleeder. Hij moest haar om toestemming vragen. "Dat heb ik nog niet eerder meegemaakt. Het is ook geen fictie natuurlijk. In een normale context voel ik me honderd procent vrij, maar nu had ik te maken met de werkelijkheid." 

Een werkelijkheid die door Astrid Holleeder is opgetekend in de bestseller 'Judas', waarin ze verhaalt over haar jeugd met een drankzuchtige en gewelddadige vader, en over de relatie met haar oudste broer Willem. Ze beschrijft ook waarom ze hem heeft verraden. Omdat ze vreest voor haar leven woont ze sindsdien ondergedoken. Er staat een prijs van 35.000 euro op Astrids hoofd. "Dit gaat niet zomaar over een familieruzietje, maar over levensbedreigende druk. Eerst door haar vader en later door Willem. Echt heel extreem. Als je niet voldoet aan de eisen van de familieclan, krijg je het zwaar te verduren," vertelt Doesburg.

Judy Blank vindt inspiratie in de Deep South

Ze werd bekend door haar deelname in 2013 aan 'De Beste Singer Songwriter van Nederland'. Maar liever praat Judy Blank over de muziek die ze tegenwoordig maakt.

Op haar debuutalbum (2014) was nog vooral melodieuze pianomuziek te horen, nu speelt Judy Blank gitaar en zingt ze pure country en folk. Ze raakte geïnspireerd door haar reizen door het zuiden van de VS. In Louisiana en Nashville trad ze op tijdens open podiumavonden in bars en cafés. Een kleine doorbraak was het optreden in Lake Charles voor een radiostation: "Het was er superdruk. Toen ik begon te spelen werd het helemaal stil. "Wow, blijkbaar doe ik iets goed", dacht ik."

Toen ze werd uitgenodigd voor een belangrijke 'pitchavond', waar ook grote platenmaatschappijen aanwezig waren, kreeg Blank nog meer het gevoel dat ze de juiste muzikale switch had gemaakt: "Ik deed mijn praatje en zij luisterden naar mijn lied 'Mary Jane'. Dat lieten ze best lang doorspelen." Dezelfde dag nog vernam de zangeres dat een dj van een bekend radiostation het nummer op zijn playlist zou zetten. "Een Nederlands meisje tussen al die grote namen van Nashville: geweldig vond ik dat!"

Gitarist eert zijn helden

De Haagse zanger/gitarist Ed Struijlaart staat momenteel in het theater met de voorstelling 'Gitaarmannen: van Clapton tot Sheeran’, waarin hij een ode brengt aan zijn favoriete instrument en zijn gitaarhelden. Welke vijf hebben hem het meest beïnvloed?

"Voor mij was het een openbaring toen ik als achtjarige Eric Clapton zag spelen, tijdens het tribute-concert voor Nelson Mandela. Dat wilde ik ook," vertelt Struijlaart. Aanvankelijk was het de akoestische gitaar waarop hij zich bekwaamde, totdat hij 'Voodoo Chile' van Jimi Hendrix hoorde: "Dat was in de film Under Siege, die heel slecht was overigens. Maar ik werd omver geblazen door zijn gitaarspel. Toen wist ik het zeker: ik wil muziek maken voor de rest van mijn leven." Met het geld dat hij kreeg voor zijn veertiende verjaardag kocht Struijlaart zijn eerste elektrische gitaar. 

Foto: William Rutten

De expressieve stijl van Jimi Hendrix is zeker van invloed geweest op Struijlaarts gitaarspel, maar na enige tijd raakte hij toch weer in de ban van de meer bedaarde Eric Clapton. "Die dualiteit heeft er bij mij altijd ingezeten. Ik hou van woeste solo's, maar ook van mooie, kleine gitaarliedjes. Blues is voor mij wel altijd de basis geweest." Niet vreemd dus dat hij danig onder de indruk raakte van Claptons Unplugged cd. "Mijn klasgenoten waren allemaal fan van Nirvana en Pearl Jam. Ik begreep daar niks van en vond in die tijd dan ook weinig aansluiting. Een bandje vinden lukte me al helemaal niet."

De onverminderde energie van Claw Boys Claw

Al 35 jaar speelt Claw Boys Claw de Nederlandse podia plat met hun vuige en energieke rock. Frontman en oprichter Peter te Bos (67 jaar) is nog minstens zo gedreven als in de begintijd. 12 oktober staat de band in Fluor.

"Ik moet er wel meer moeite voor doen om fit te zijn voor optredens. Want die hakken er behoorlijk in," vertelt de zanger. Een half jaar geleden is Te Bos gestopt met drinken: "Ik neem nu nog maar één blikje bier en een kleine Jack Daniels voor een concert. Dat scheelt een boel qua fitheid. En het is hard nodig om de goede vibe te krijgen." Ook is hij meer gaan bewegen: "Ik loop nu naar mijn werk (Te Bos is tevens grafisch ontwerper, red.) en voor de boodschappen. Dat is voor mij al heel wat hoor." 

En doet hij nog iets om die kenmerkende luide en lage stem in conditie te houden? "Niet veel. Geen melk en kaas: zuivel is slecht voor de stem. En ik weet inmiddels ook dat één Jack Daniels te veel voor een optreden betekent dat de kans een stuk groter is dat het misgaat. Dus daar let ik wel op."

Maar wie de band onlangs nog eens live zag, weet dat hun energieke live-shows na al die jaren nog niks aan kracht hebben ingeboet. Vorig jaar verscheen een ijzersterk 12e album, It’s Not Me, The Horse Is Not Me – Part 1. Tijdens deze tour speelt de Amsterdamse formatie bijna alle nummers van die cd. Het album leent zich er uitstekend voor: "Die cd is perfect in balans qua stevige en rustige nummers, zodat er op het podium een hele goede flow ontstaat. Een nummer knallen, dan even laidback en vervolgens weer exploderen. En nieuwe nummers als Red Letter en Suck Up the Mountains behoren tot ons beste werk."

Reizen door moeilijke landen

Samen met de Moldavische accordeonist Oleg Fateev trekt schrijver en programmamaker Jelle Brandt Corstius langs de theaters van Nederland met de voorstelling Uw Universele Reisgids voor Moeilijke Landen.

"Het moeilijkste land waar ik ooit gereisd heb?" Jelle Brandt Corstius hoeft niet lang na te denken. "Dat was Kazachstan. De afstanden zijn er enorm, de wegen slecht en het is een vervelende dictatuur. Ja, er bestaan ook leuke dictaturen. Bovendien eten ze er voornamelijk goedkoop paardenvlees. Ik adviseer mensen om er niet naar toe te gaan." Desalniettemin is de schrijver/programmamaker een groot voorstander van (lastige) reizen. "Ik ben voor spirituele dienstplicht: als je 18 jaar bent, moet je een jaar naar een moeilijk land, zodat je Nederland meer gaat waarderen."

Voor de VPRO maakte Brandt Corstius veelgeprezen reportages over India, Rusland en de Kaukasus. Ook scheef hij een aantal reisboeken. Zijn boek uit 2012, "Universele reisgids voor moeilijke landen", vormt het uitgangspunt voor deze theatervoorstelling. "Eigenlijk zijn alle landen buiten Europa moeilijk te bereizen. Al vind ik België ook al een twijfelgeval," vertelt Corstius. Samen met de Moldavische accordeonist Oleg Fateev, met wie hij eerder de voorstelling "'Hoe overleef ik de Russische winter?" maakte, brengt Brandt Corstius een aantal reisverhalen op het podium tot leven. "Ik richt me vooral op reizen die ik niet voor de tv heb gemaakt."

Kruistocht met een smartphone

Voor de tweede keer wordt Kruistocht in Spijkerbroek, het veelgelezen en veelgeprezen kinderboek van Thea Beckman, tot musical verwerkt. Na tien jaar verschijnt het avonturenverhaal voor kinderen wederom op de planken.

"Er is zoveel veranderd in de tussentijd. Dus ik heb het verhaal flink aangepast. Het is sowieso een stuk sneller geworden," vertelt regisseur Mark van Haasteren. Net als zo vele anderen was hij erg onder de indruk van het spannende verhaal over de vijftienjarige Dolf, die als proefpersoon in een tijdmachine stapt en per abuis terechtkomt in een middeleeuwse Kinderkruistocht. "Het is een prachtig en tijdloos verhaal. En het uitgangspunt is nog steeds actueel: Je weet nooit wie je volgt. Wie is echt en wie niet? Er zitten altijd fakers tussen." 

Hiermee doelt de regisseur niet alleen op de achtduizend meelopers in de kruistocht, maar ook op de huidige trend bij de jeugd van 'vloggen' en 'volgen'. Een hedendaags verschijnsel dat hij kundig verweef door het middeleeuws verhaal van Thea Beckman. In de musical wil Dolf graag naar die vroegere tijd terug om een blog te maken. Zijn mobieltje heeft hij meegenomen. Aanvankelijk heeft hij veel baat bij zijn moderne kennis, maar gaandeweg de tocht ontdekt hij dat het leven niet draait alleen om het maken van filmpjes van jezelf. Hij moet de kinderen, die onderweg zijn om Jeruzalem te bevrijden van de Saracenen, bijstaan over hoge bergen, bij ziektes en als er rovende ridders op hun pad komen.

'Je waant je in the Hollywood Bowl in 1968'

Vrijdag 21 september speelt de Engelse band The Doors Alive in Fluor. Deze formatie wordt door velen beschouwd als de beste Doors-tribute band ter wereld. De Amersfoortse Courant sprak met drummer Buzz.

Wat maakt The Doors zo tijdloos?

"Neem een drummer die Latin en jazz speelt, een toetsenist die met zijn linkerhand net zo goed bas speelt als James Jamerson (een invloedrijke Motown-bassist uit de jaren 60 en 70, MC), een gitarist met flamencostijl die overstuurde gitaar speelt op een Gibson, en zet er een dichter voor, en voila, je hebt iets verbazingwekkends. Het geluid van The Doors is en blijft volstrekt uniek."

Dansen en daten op 40UP feesten

Toen Harry de Winter 12 jaar geleden begon met zijn 40Up avonden, kon hij niet bevroeden dat het zo'n succes zou worden. De komende maanden zijn er meer dan vijftig shows door heel Nederland. "Een 40UP feest is een kruising van een schoolfuif, een datingfeest en een reünie."

De eerste editie, in Paradiso, bleek een onverwacht groot succes. "Die avond was binnen een week uitverkocht," vertelt producent en programmamaker Haryy de Winter. Al snel volgden er meer feesten voor 40 plussers, in bekende landelijke poppodia als De Effenaar, Tivoli en het Paard van Troje. Dit najaar komen ook 40 plussers in middelgrote steden als Nijmegen, Hoofddorp, Leiden en Almere aan hun trekken. "En erg fijn dat het ons gelukt is om een goede locatie in Rotterdam te vinden: Hal4." 

De grote toeloop op de 40 UP dansavonden is deels te danken aan de vergrijzing van de maatschappij. En vergrijzing betekent tegenwoordig niet automatisch: minder drang tot dansen. "Veertig jaar is het nieuwe dertig en vijftig jaar het nieuwe veertig. Dat zijn de bekende slogans, maar het klopt wel," vertelt De Winter. Zo'n twaalf jaar geleden organiseerde hij al besloten dansavonden in kunstenaarssociëteit De Kring in Amsterdam. "Die zaten altijd helemaal vol. Maar er konden slechts 200 man naar binnen en je moest lid zijn bovendien. Zonde voor al die veertigers die geen lid waren en er niet in mochten."

Her Majesty is meer dan een tribute band

Zaterdag 8 september speelt Her Majesty in Fluor. Na een succesvolle theatertour met de programma's Déjà vu en Marrakesh Express, resulterend in een uitverkocht Koninklijk Theater Carré, is het nu tijd voor een clubtour.

In The Very Best Of CSNY speelt Her Majesty nummers die Crosby, Stills, Nash & Young gezamenlijk, of afzonderlijk van elkaar hebben gemaakt, zoals Carry On, Helplessly Hoping, Our House en Almost Cut My Hair, maar ook Cinnamon Girl, Heart of Gold en Like a Hurricane, liedjes van Neil Young.

Zanger/gitarist Jelle Paulusma (voorheen Daryll-Ann) sloot zich aan bij Her Majesty toen de band al een succesvolle Beatlestribute achter de rug had. "Ze wilden nummers van CSNY gaan spelen en vroegen mij erbij. Ze hadden nog een Neil Young nodig."

'In iedere herinnering zit muziek'

8 september wordt Reinbert de Leeuw, de éminence grise van de moderne muziek, 80 jaar. Dat wordt groots gevierd in het Muziektheater."Heel soms gebeurt het nog dat ik geconfronteerd wordt met iets onbekends prachtigs."

Afgelopen weekeinde speelde hij nog midden in de natuur van Vlieland, tijdens het festival Into The Great Wide Open. De vingers moesten wel eerst even opgewarmd worden. "Het was best koud daar. Mijn handen waren even in gevecht met de toetsen," vertelt de bijna 80-jarige componist/dirigent/pianist in zijn appartement in Amsterdam. Maar de verstilde klanken van Satie's 'Gymnopodies' klonken prachtig in de buitenlucht. "Ik was een beetje bezorgd of het wel goed zou gaan. Er waren zoveel mensen, heel veel kinderen ook. Maar het bleef wonderlijk stil."

De magie van Satie blijkt nog steeds niet uitgewerkt. Midden jaren 70 zette Reinbert de Leeuw zijn bedaarde interpretaties van de Early Piano Works I, II en III op vinyl. De drie albums werden een enorm succes, ook bij vele niet-liefhebbers van klassieke muziek. "Je hoeft geen groot kenner te zijn van de muziekgeschiedenis om Satie te begrijpen. Zijn muziek kent een grote eenvoud en directheid." Na het ongekende succes in de jaren 70 en 80 was De Leeuw een lange periode klaar met Satie, maar sinds kort trekt hij er (opnieuw) volle zalen mee. "Hij heeft mij nooit losgelaten. Je raakt er niet op uitgekeken. Het is muziek die nog altijd fascineert." De herwaardering van Satie sluit naadloos aan bij de huidige populariteit van componisten als Einaudi, Yann Tiersen en Joep Beving.

Het juk positief belicht

Een juk roept vooral negatieve associaties op. De kunstenaars Hans Lemmerman en Koen van Hensbergen presenteren als De Jukmannen het juk als een trofee: volgehangen met persoonlijke bezittingen van Eemlanders met een verhaal.

Met dit project wil het tweetal aantonen dat een juk meer kan zijn dan een transportmiddel of een last. Aan de jukken ("We hebben er nu ongeveer zestien vergaard via Marktplaats") worden persoonlijke 'schatten' van inwoners uit Amersfoort en omgeving opgehangen. "We doen bij deze een oproep aan de lezers om ons aan geschikt materiaal te helpen," zegt Lemmerman.

Na het verzamelen van materiaal uit de samenleving ("Denk aan kerstballen uit de jaren 50, Lourdesflesjes en sportbekers") gaat het duo met de 'aangeklede' jukken op de foto, op markante locaties in Amersfoort. "Variërend van de montagewoningen aan de Tuinbouwweg tot De Zonnehof." Lemmerman benadrukt dat niet alle spullen geschikt zijn: “Het gaat niet om oude meuk. Als het te nostalgisch wordt of te rommelig oogt aan een juk, is het voor ons minder geschikt.”

'De antenne moet altijd openstaan voor goede vergissingen'

16 augustus staat Spinvis (alias voor Erik de Jong) in het Zuiderparktheater. Samen met zijn ensemble speelt de Nieuwegeiner liedjes van zijn laatste album Trein Vuur Dageraad, bekende oude songs en nieuw materiaal.

Speciale voorbereidingen voor het optreden in de buitenlucht treft hij niet: "Na al die jaren is de band genoeg van elastiek om ter plekke rekening te kunnen houden met de omstandigheden, zoals het weer en het publiek. Uiteraard hebben we wel een plan, maar daar moet je niet te rigide in zijn, vind ik." Optreden in Den Haag doet hij graag: "Voor mij is het de meest cultureel geïnteresseerde stad van Nederland. Het publiek lijkt beter geïnformeerd te zijn over wie je bent en wat je doet."

Uiteraard hoopt Erik de Jong vanavond op een mooie zonsondergang en een hemel vol sterren. Je bent romanticus of niet. Gedijen zijn melancholieke liedjes niet beter bij een jaargetijde als de herfst? "Nee hoor, zonnige dagen kunnen ook heel melancholisch zijn. De weemoed van de zomer vind ik minstens zo mooi als die van de herfst." Wel laat het tropische weer van de laatste tijd zijn sporen na in nieuwe liedjes. Ter illustratie laat hij in zijn studio in Nieuwegein een stukje van een nog onaffe song horen: een opgewekt pianodeuntje. "Zo werkt het dus blijkbaar wel. Maar ja, voordat je het weet gaat er weer iemand dood en wordt het toch weer geen vrolijk liedje, ha ha."