woensdag 18 oktober 2017

"Flamenco is armoede en tragiek, maar ook het grote geluksgevoel"


 Met de voorstelling 'Patrias' staat flamencogitarist Paco Peña zondag in De Flint in Amersfoort. De meester van de flamenco zet de Spaanse Burgeroorlog en de Spaanse dichter/toneelschrijver Federico García Lorca hierin centraal.


De invloed van Lorca (1898-1936) op het Spaanse culturele erfgoed is evident, beaamt ook de 'koning van de flamenco', Paco Peña: "Lorca was niet alleen een uitermate inspirerende intellectueel, maar hij heeft ook grote invloed gehad op de flamenco. Hij componeerde zelf muziek en speelde gitaar en piano." Vanwege zijn linkse karakter (en waarschijnlijk ook als gevolg van zijn openlijke homoseksualiteit) werd Lorca in 1938 gedood door aanhangers van Franco."Hij was pas 38 jaar oud, zijn geest zat nog boordevol mogelijkheden. Dat hij gedood is door een hersenloos iemand, is een grote tragedie."

De tragiek van de vermoorde dichter koppelt Paco Peña in zijn voorstelling 'Patrias' ("Spaans voor "Vaderlanden") aan een andere dramatische gebeurtenis uit de Spaanse geschiedenis: de burgeroorlog tussen 1936 en 1939. Aan de hand van historische filmbeelden (o.a. uit de Franse documentaire film 'Mourir à Madrid' uit 1963), en in samenwerking met muzikanten en dansers, neemt de gitarist het publiek mee terug naar het Spanje van de jaren 30. Hoe is het idee ontstaan voor dit onderwerp? "Tijdens de honderdjarige herdenking in Edinburgh van de WOI, in 2014, ben ik gevraagd om de thema's oorlog en flamenco met elkaar te verbinden. Toen kwam ik al snel uit bij mijn eigen oorlog: de Spaanse burgeroorlog."

De situatie in Spanje is wederom erg gespannen. Acht Peña de kans aanwezig dat er opnieuw een burgeroorlog komt? "Nee, al is de politieke toestand wel zorgelijk en gevaarlijk. Maar we zijn nu een volwassen, democratisch land en zullen echt niet terugkeren naar die belachelijke situatie van toen." Hij begrijpt de gevoelens van de Catalanen, die onderdrukt werden ten tijde van Franco, maar het houden van een referendum vindt Peña onverstandig. "Een referendum is niet toegestaan binnen de Spaanse grondwet, en dat moet je accepteren." Hij ziet maar een oplossing: "De dialoog."

De situatie in zijn thuisland gaat Paco Peña zeker aan het hart, maar het liefst (en het meest bevlogen) praat hij toch over zijn grote passie: de flamenco. Een leven zonder kan hij zich niet voorstellen. "Die muziek heeft me gevormd en is bovendien -van jongs af aan- een sociaal vehikel voor mij. Ik ben niet zo extravert, maar door de flamenco heb ik veel vrienden gemaakt. Zowel binnen als buiten de muziek." Want ook zijn Nederlandse vrouw leerde de gitarist kennen door de muziek, toen hij optrad in een club in Lloret de Mar.

Zijn afkomst heeft bij de liefde voor flamenco een grote rol gespeeld: "Als kind werd ik al omgeven door muziek. Ik kom uit een groot gezin en er werd veel gezongen, en mijn broer speelde gitaar. We waren arm, maar gelukkig." Voor Peña reflecteert flamenco dan ook twee extremen: "De armoede en tragiek, maar ook het grote geluksgevoel."

Tot slot: speelt zijn vorderende leeftijd nog een rol bij het bespelen van de gitaar? "Dat valt wel mee hoor. Al ben je nooit moe als je jong bent."

Eerdere publicatie in AD Amersfoortse Courant.



Geen opmerkingen:

Een reactie posten