dinsdag 27 oktober 2020

De verbindende kracht van muziek


Catching Cultures Orchestra is een muzikaal project dat de muziek van vluchtelingen combineert met Westerse jazz en fanfare. Het 25-koppige gezelschap bestaat uit blazers en zangers, en uit bespelers van Arabische instrumenten als de sas, ney, ud en darbuka.

Op een terras in het Griftpark sprak de NUK met oprichter Roelof Wittink en de Syrische sas-speler Dalshad Hasan over dit bijzondere project. Wittink is niet alleen zakelijk leider bij Catching Cultures, maar speelt ook sousafoon, piano en accordeon. Ook is hij lid van het Utrechtse blaasorkest Tegenwind.

Wat is het idee achter Catching Cultures Orchestra?
‘We willen laten zien dat muziek de kracht heeft om mensen bij elkaar te brengen en te verbinden. Het is natuurlijk leuk om groepsgewijs muziek te maken, maar om goed samen te kunnen spelen moet je goed naar elkaar luisteren. Zo leer je van elkaar en leer je elkaar beter kennen. Catching Cultures Orchestra is een gemeenschap van mensen die samen plezier hebben, en om elkaar geven. Dat is best bijzonder. Muziek krijgt zo nieuwe dimensies waar iedereen iets uit kan halen.’

Wat was je drijfveer om met dit project te beginnen?
‘Om te beginnen vind ik dat we in Nederland meer vluchtelingen moeten toelaten. Zij hebben recht op een menswaardig bestaan. Ik ben nieuwsgierig naar wie ze zijn, wat hun achtergrond is, etc. In het bijzonder deel ik graag muziek met hen.’

Kun je iets vertellen over het ontstaan van Catching Cultures Orchestra?
‘Met Tegenwind bezochten we in 2015 het AZC in Oog in Al waar een muziekavond plaatsvond. Daar hebben we kennisgemaakt met de muziek van Syrische en Soedanese vluchtelingen. Sommige van hen speelden in ‘De Band zonder Verblijfsvergunning’. We waren al snel op elkaar ingespeeld en andere bezoekers klapten mee en begonnen te dansen. Het werd meteen een feestje! Dat was het begin van samen muziek maken. Een aantal van de muzikanten die we in het AZC hebben ontmoet, spelen nu bij Catching Cultures Orchestra.’

Het lijkt me niet eenvoudig om al die verschillende muziekstijlen te combineren in één band …
‘Ja, dat klopt. De muzikanten van Catching Cultures Orchestra spelen vanuit hun achtergrond heel verschillend van elkaar, vooral ritmisch. Muzikaal leider Hermine Schneider vroeg de nieuwkomers om met nummers te komen die afkomstig zijn uit hun eigen muzikale cultuur. Zij gaf daar een draai aan en maakte er nieuwe arrangementen van. Zo ontstond een mix van Arabische muziek, fanfare en jazz. Het is heel wonderlijk hoe al die diverse stijlen uiteindelijk toch in elkaar passen.’

Wat kan de bezoeker verwachten bij een optreden van Catching Cultures Orchestra?
‘De zang, de bijzondere muziekinstrumenten, de hartstocht waarmee zij spelen en de manier waarop de muzikanten het publiek meenemen, brengt echt veel teweeg. We hadden al snel na het oprichten van de band een concert in TivoliVredenburg. Mensen uit de noodopvang waren uitgenodigd. Zij waren net in Nederland en kwamen daar voor de eerste keer binnen. Toen ze ons zagen spelen, begonnen ze meteen enthousiast te zingen en te dansen. Dat optreden werd een feest van jewelste! TivoliVredenburg vroeg ons vervolgens om vaker te komen. Intussen hebben we al negen festivals samen georganiseerd.’

Dalshad Hasan is een 33-jarige Syrische vluchteling. Sinds begin 2019 is hij in Nederland. Hij studeerde technische bedrijfskunde en werkte in de logistiek, maar moest vluchten vanwege de oorlog. In Utrecht is Hasan actief bij de culturele ontmoetingsplek De Voorkamer in Lombok. Hij is op zoek naar werk als projectmanager. In Syrië was hij gewend om alleen, en in kleine kring muziek te maken. Voor de bespeler van de sas (een Turks snaarinstrument) was het grote gezelschap van Catching Cultures Orchestra dus wel even wennen:

‘Het begin bij Catching Cultures was heel moeilijk voor mij. In Syrië was ik gewend om solo te spelen, en alleen muziek uit mijn eigen cultuur. Het eerste wat ik dacht bij Catching Cultures Orchestra was: ‘Deze muziek kan ik op de sas niet spelen, dat zijn hele andere noten!’ Ook was ik het niet gewend om te communiceren met anderen in een band. Maar door Hermine heb ik geleerd om samen te spelen en te improviseren. Het is altijd een droom van mij geweest om in zo’n grote band te spelen!’

Nu voelt Hasan zich helemaal thuis in Catching Cultures Orchestra:

‘Het is heel bijzonder om met andere culturen samen te spelen. Ik vind het mooi als de mensen in Nederland mijn muziek aanvoelen. Ze hoeven het niet te begrijpen. Dat maakt me gelukkig en dat is de reden dat ik muziek maak. Catching Cultures is ook heel belangrijk voor mijn integratie. Veel vluchtelingen zitten in een isolement. Door muziek te maken kom je in contact met anderen. Door Catching Cultures voel ik me minder alleen. Ik krijg er energie van. En als ik iets nodig heb, vraagt iemand uit de band wel: ‘Kan ik je helpen?’

Nawoord Roelof Wittink: ‘Catching Cultures Orchestra is niet alleen een orkest, maar organiseert ook projecten, producties met andere Utrechtse ensembles en workshops. Ook ontwikkelen we muziek-community's in wijken waarbij we veel samenwerken met andere Utrechtse organisaties, zoals wijkcultuurhuizen, Gaudeamus en STUT. 

Eerdere publicatie op de NUK.   

Geen opmerkingen:

Een reactie posten