Ingmar Heytze: 'De man die ophield te bestaan'

De elfde dichtbundel van Ingmar Heytze staat in het teken van zijn huidige vaderschap: "Ach, ik heb nog genoeg middagen over waarop ik in een grand café kan zitten doen of ik zit te dichten."

Wanneer besloot je om een hele dichtbundel aan je vaderschap te wijden?
"Toen ik een paar weken achter elkaar rond vier uur 's ochtends wakker was geworden en begonnen met gedichten schrijven, omdat ik werkelijk niet anders kon. Eerst dacht ik: oké, een paar gedichten. Daarna: misschien een cyclus. En op een ochtend kon ik er niet meer omheen dat de nieuwe bundel daarover moest gaan. Er kwam letterlijk niets anders meer uit."

Was het schrijven van de bundel een zware bevalling voor je?
"Het lijkt meer op het maken van een kind dan ik toe durf te geven. Het verwekken was zo gebeurd, maar daarna was het nog heel wat gedoe voordat het er ook echt was. Deze dichtbundel is alles en niets tegelijk, want het valt volkomen in het niets bij mijn kind van vlees en bloed. Tegelijkertijd bevat het veel van wat mij als mens uniek maakt, voor zover ik dat ben, en een kant van me die voor haar nog grotendeels onbekend is."

 Kun je de titel verklaren?
"‘De man die ophield te bestaan’ was oorspronkelijk een liedtekst, een zingbare vertaling van 'The man who sold the world' van David Bowie. Uiteindelijk niet zo'n beste vertaling, daarom haalde hij de bundel niet, en hij is ook nooit uitgevoerd - maar de titel vatte alle hoop en vrees goed samen, vond ik."

 Is je dichtersleven erg veranderd nu je een dochter hebt?
"Ach, ik heb nog genoeg middagen over waarop ik in een grand café kan zitten doen of ik zit te dichten. Ik mis vooral de meer bandeloze en ongeplande aspecten van mijn kinderloze leven. Ik heb echt moeten leren dat bijna alles nog kan als je een kind hebt. Je moet het alleen wel plannen, anders kun je het vergeten."

 "Of ik, nu ik een jonge dochter heb, het nachtleven wel eens mis? Een kind verandert alles, maar voor mijn levensstijl van pakweg vijf jaar geleden geldt dat er toch al een houdbaarheidsdatum op zat. De stad is je oester als je jong bent. Inmiddels loop ik tegen de 45. Dan begint die oester toch een beetje vreemd te ruiken."

Ben je te spreken over het literaire klimaat in Utrecht momenteel?
"Absoluut. Utrecht blijft een stad met een veel uitgebreider literair klimaat dan de maat van de stad doet vermoeden. Utrecht is vooral een stad van schrijvers, dichters, goede boekhandels en antiquariaten. Het aantal uitgevers en literaire organisaties blijft er een beetje bij achter, hoewel Utrecht dan weer wel uitblinkt in poëziefestivals, zoals de Nacht van de Poëzie en het NK Poetry Slam."

"De relatief geringe aanwezigheid van literaire uitgevers en organisatoren is misschien ook wel goed. Gevestigde schrijvers zitten hier graag omdat ze een beetje in de luwte kunnen blijven, en beginnende auteurs zijn niet per se gebaat bij een peloton op talent jagende uitgevers – ze hebben kroegen nodig om samen te komen en een universiteit om een beetje te leren denken en af en toe een bijslaap te ontmoeten."

Hoe gaat het eigenlijk met je reisangst?
"Met de angst gaat het zeer slecht, ik kan weer overal naartoe. Met mij, althans in dat opzicht, gaat het dus heel goed."

Blijf je bij de poëzie of ga je je nog eens wagen aan een grote roman?
"Ik heb er al tien in mijn hoofd. Zodra ik kan kiezen begin ik. Geen idee of ik het kan, maar er is maar één manier om daar achter te komen. Ik ben wel bang dat het niet makkelijk wordt om zo’n ding af te maken als je in de luiers zit. Aan de andere kant zei Gerrit Komrij ooit dat als je in zes weken geen roman kunt schrijven, het je ook niet zal lukken in zes jaar. Met andere woorden, er is altijd wel wat anders dat je van het schrijven af zou kunnen houden."

 Wat is je favoriete dichtregel?
" 'Wat ben ik blij dat ik geen filosoof ben, maar in het bezit ben van een grote, blonde vrouw, het juiste middel tegen alle filosofie', afkomstig van Frank Koenegracht."

Eerder verschenen in het Stadsblad.