Verlangen naar mythische oorden

Aan internationale waardering geen gebrek voor I am Oak. Al meer dan 50 miljoen keer zijn liedjes van de Utrechtse band gestreamd op Spotify. Maar de twijfel blijft.

Al zo’n vijftien jaar maakt Thijs Kuijken als I am Oak ingetogen, melancholieke folk, veelal met gitaar of piano als basis. Op Time Drifts zijn ook wat voorzichtige synths te horen. Op een zonovergoten terras bij de nieuwe locatie van dB’s vertelt Kuijken over zijn muziek. Dat doet hij net zo bedachtzaam als zijn muziek klinkt.

Foto: Clasine Haringsma

Thijs Kuijken doet alles zelf: het schrijven van de muziek, het bespelen van de instrumenten en het opnemen van een album. ‘Zo kan ik langer aan mijn liedjes werken en ze langzaam laten ontwikkelen, laagje voor laagje. Ik vind het ook moeilijk om compromissen met anderen te sluiten. Omdat ik mijn eigen klankbord ben, duurt het zo wel langer voordat een album klaar is. Met een band kom je sneller tot beslissingen.’

Zijn vorige album Osmosis dateert alweer van zes jaar geleden. ‘Corona zat me in de weg. Aanvankelijk ben ik oude liedjes van mij opnieuw gaan opnemen. Daar is ook een album uit voorgekomen. Maar toen alle liveshows in het water vielen, raakte ik zo gedemotiveerd dat ik dacht: ‘Wat heeft het nog voor zin om iets nieuws te maken als je er toch niks mee kan?’

De thematiek op Time Drifts komt voort uit die periode. ‘Het concept tijd komt vaak terug. Tijdens corona kreeg ik een vreemd tijdsbesef: 2020 en 2021 leken samengeklonterd tot één jaar. Ook ontstonden er grote tegenstellingen in de samenleving. Die veranderende perspectieven hoor je ook terug in mijn teksten. En ik schrijf over mezelf als observator. Er zijn veel dingen waar je geen invloed op hebt, zoals corona, maar ook de oorlog in Oekraïne. Je staat erbij en kijkt ernaar.’

De bandnaam I am Oak verwijst naar de geboortegrond van Kuijken. ‘Ik ben opgegroeid in het Brabantse Bergeijk. Dat draag ik altijd met me mee. Als ik mijn familie daar bezoek, voelt het als thuiskomen. Nee, I am Oak refereert niet aan een specifieke eik in het dorp.’ Regelmatig heeft Kuijken erover gedacht zijn bandnaam te veranderen. ‘Ik begon ooit als Oak. Maar dat vond ik weer te generiek. Ik twijfel best vaak, over mijn teksten, mijn muziek, de bandnaam.’

Sinds een jaar of twintig woont hij in Utrecht. ‘Een leuke stad die flink aan het groeien is, maar eigenlijk nog steeds vrij klein voelt. En met een fijne scene van bevriende muzikanten, dat is ook niet onbelangrijk. Een mooie bijkomstigheid is de ligging: midden in het land, dus optredens elders zijn makkelijk te regelen.’

In veel van zijn teksten verwijst Kuijken naar de natuur. ‘Ik zou best op een hutje op de hei willen wonen, maar ik hou ook erg van een stadse omgeving. Ik schrijf veel over de natuur om bij te dragen aan een gevoel van ontsnapping, waar muziek toch voor bedoeld is. Een uitlaatklep voor het dagelijkse leven. Mijn teksten gaan vaak over een verlangen naar mythische oorden, niet zozeer over bestaande plekken.’

I am Oak trad al op in Duitsland, Japan, de VS en vele andere landen. Wel in redelijk bescheiden zaaltjes, dus dan is het best opvallend dat zijn liedjes (met als uitschieters 'Woandering' en 'On trees and birds and fire') meer dan 50 miljoen keer zijn gestreamd op Spotify. ‘Die zijn ergens in een playlist beland waar ze heel veel worden gedraaid. Muzikanten klagen vaak, en terecht, over Spotify omdat ze zo slecht betalen. Maar het kan ook een hoop goeds brengen, zo heb ik ervaren.’

Volgens Kuijken geven de vele streams een vertekend beeld. ‘Het vertaalt zich niet in miljoenen tickets. Door al die streams op Spotify denken mensen dat I am Oak een heel populaire band is, maar dat valt wel mee. Natuurlijk ben ik wel blij dat we wereldwijd beluisterd worden.’

Denkt hij er wel eens over om meer liedjes te schrijven, in de lijn van die twee zo succesvolle? ‘Dat kan ik niet. Een opdracht om een hit te schrijven werkt niet voor mij. Dan valt het altijd tegen.’

Eerdere publicatie in AD Utrechts Nieuwsblad