Duelleren op het scherpst van de snede

Samen met acteur Gijs Scholten van Asschat en trompettist Eric Vloeimans brengt flamenco gitarist Eric Vaarzon Morel een reprise van Duende, een muzikaal en poëtisch theaterprogramma over Spanje, Portugal en Zuid-Amerika.

“The good, the bad and the ugly”, vermeldt de flyer van de voorstelling. Het lijkt, zeker in combinatie met de drie boeventronies, een verwijzing naar de spaghettiwesterns van Sergio Leone. “We hadden eerst een foto die we te braaf vonden. Deze setting van een shootout past goed bij de omschrijving dat we ‘duelleren op het scherpst van de snede’. Maar we gaan niks spelen van Ennio Morricone hoor,” vertelt Eric Vaarzon Morel.

‘Duende’ is de titel van de theatervoorstelling van flamencogitarist Eric Vaarzon Morel, jazztrompettist Eric Vloeimans en acteur Gijs Scholten van Asschat. Er hangt een zweem van mystiek rondom het begrip ‘duende’. Flamencomuzikanten vinden het vaak lastig om onder woorden te brengen wat de exacte betekenis is. Het heeft in ieder geval te maken met een gemeenschappelijk gevoel van muzikant en publiek tijdens een optreden. “Je kunt ‘duende’ wel vergelijken met het kippenvelgevoel. En dat gevoel kan net zo goed ontstaan bij een rockband of bij liederen van Schubert,” vertelt flamencogitarist, en nuchtere Amsterdammer Eric Vaarzon Morel.

De theatervoorstelling Duende is ongeveer tien jaar geleden ontstaan, toen Eric Vaarzon Morel en acteur Gijs Scholten van Asschat min of meer toevallig ontdekten dat ze allebei van Spaanse poezie hielden. “We besloten een aantal gedichten die we mooi vonden op een rij te zetten. Ik maakte er vervolgens muziek bij.” Optreden tezamen beviel zo goed dat ze besloten er een theatervoorstelling van te maken. Vaarzon Morel is vol lof over de acteur: “Scholten van Asschat is een gigant. Ik bewonder zijn expressie en mimiek. Als ik naar een toneelstuk van hem ga kijken, is het net alsof ik naast hem zit. Het voelt als een soort broederschap.”

Trompettist Eric Vloeimans voegde zich enige jaren later bij het duo. Met hem werkte Vaarzon Morel al samen sinds 2004. “In het tv-programma ‘Pakhuis de Jong’ van Wilfried de Jong speelden we voor het eerst iets gezamenlijk, out of the blue. Ook met hem was er meteen een klik. Hij is een fantastische trompettist en componist. We zijn sindsdien samen blijven spelen.” Het huidige trio stond voor het eerst tezamen op het podium in het Amsterdamse Bimhuis. “Met Gijs was ‘Duende’ al een mooie voorstelling, maar met Eric is het alleen maar mooier geworden.” De ijle trompetklanken van Vloeimans passen perfect bij de gepassioneerde flamencogitaar van Vaarzon Morel en de gedeclameerde gedichten van Scholten van Asschat.

Na het succes van afgelopen seizoen volgt er nu een reprise van Duende. Hier en daar zijn kleine wijzigingen aangebracht in het programma. Zo schreef nu ook Eric Vloeimans muziek bij een gedicht. De vele improvisaties van de muzikanten maken sowieso elke voorstelling anders. “Als Gijs iets anders hoort dan gepland, zegt hij achteraf: “Dat was heel interessant, ik heb er nog iets mooiers van gemaakt.” Een andere noot hoeft dus niet verkeerd te zijn.” De drie mannen, ieder behorend tot de top in hun vakgebied, weten elkaar ook nog te inspireren op het podium. “Elkaar stimuleren is ook een vorm van duende.”

Hoewel de roots van Vaarzon Morel in de flamenco liggen (toen hij zestien jaar was kreeg hij al les van Paco Peña) en hij zich in eerste instantie beschouwt als flamencogitarist, sluit hij zijn ogen zeker niet voor andere muziekstijlen. “Ik ben momenteel bezig aan een tweede opera en speel ook veel met jazzbands. Ik hou ervan om muzikale grenzen te overschrijden.” Van de Nederlandse hokjesgeest moet hij niet veel hebben. “Nee, daar hou ik niet van. Bij ‘Duende’ zijn we ook universeel bezig en spelen we ook verschillende stijlen.”

Eerdere publicatie in het AD Amersfoortse Courant.